یکی از قدیمی‌ترین نوشیدنی‌های جهان قهوه عربی است که در کشورهای خاورمیانه، به خصوص در کشورهای عرب زبان، به بخشی از فرهنگ و سنت‌های مردم تبدیل شده است. تاریخچه قهوه عربی به زمان‌های بسیار دوری بازمی‌گردد، این قهوه از گذشته تا کنون به عنوان نمادی از احترام، مهمان‌نوازی، و ارتباط اجتماعی در بین مردم شناخته می‌شود. وجود ادویه‌هایی نظیر هل و زعفران در ترکیب قهوه عربی، طعم و عطر خاصی به آن بخشیده و آن را از دیگر انواع قهوه متمایز کرده است. برای تهیه این نوع قهوه از یک ابزار سنتی به نام دله استفاده می‌شود که اصالت و ارزش این نوشیدنی را افزایش می‌دهد. در ادامه این مقاله به‌طور کامل به بررسی نحوه تهیه قهوه عربی با دله و نکات مرتبط با آن پرداخته‌ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این قهوه اصیل و خوش‌طعم تا پایان مطلب همراه ما باشید.
اهمیت دله در تهیه قهوه عربی
یکی از اصلی‌ترین ابزارها برای تهیه و سرو قهوه عربی، نوعی قوری سنتی عربی به نام دله است. لازم است بدانید این قوری تنها وسیله‌ای برای تهیه قهوه نیست و در جهان به عنوان نمادی از هنر سنتی و فرهنگ مردم عرب هم شناخته شده است. برخی از نقش‌های فرهنگی دله در کشورهای عربی عبارت‌اند از:
- احترام به مهمانان: در تعداد زیادی از کشورهای عربی در مهمانی‌ها، قهوه عربی با دله به عنوان یک نوشیدنی محبوب که نشانه‌‌دهنده احترام به مهمانان است، سرو می‌شود.
- هنر سنتی: فرآیند آماده‌سازی و سرو قهوه با دله، نیازمند مهارت و دقت بالایی است، از این رو در فرهنگ عربی تهیه و سرو این قهوه خاص یک هنر سنتی تلقی می‌شود.
- نماد هویت عربی: دله، بخشی از هویت فرهنگی و نماد اصالت در کشورهای عربی به‌خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس است.
دله وسیله‌ای بوده که می‌توان آن را یک رسانه برای انتقال ارزش‌ها و ارتباط بین نسل‌ها، در فرهنگ عربی دانست.
دله چیست؟
دله یک قوری سنتی از جنس فلز است که طراحی و تولید آن به طور خاص جهت تهیه و سرو قهوه عربی صورت گرفته است. طراحی هوشمندانه و منحصر‌به‌فرد این وسیله، به حفظ عطر و طعم قهوه منجر کمک می‌کند. برای ساخت دله معمولا از فلزات مس، برنج یا فولاد ضدزنگ استفاده می‌شود. این ابزار در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود تا ظرفیت آن برای تعداد مختلف افراد مناسب باشد.
اجزای تشکیل دهنده این ابزار به صورت زیر می‌باشد:
- دهانه باریک: به کمک این بخش، قهوه به آرامی و بدون پخش شدن به اطراف، درون فنجان ریخته می‌شود.
- دسته بلند: برای جلوگیری از سوختن دست و کنترل آسان‌تر این ابزار، دسته‌ای بلند برای آن طراحی شده است.
- درپوش کوچک: به منظور حفظ عطر و گرمای قهوه، می‌توانید درپوش کوچک آن را ببندید.
دله ویژگی‌های خاصی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت بالا در برابر شعله و حرارت.
- طراحی زیبا و انجام حکاکی‌های هنری روی بدنه آن که به نوعی اغلب فرهنگ‌های عربی را به مخاطب نشان می‌دهد.
- این وسیله امکان نگهداری گرما در طولانی‌مدت را دارد.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید قهوه عربیکا
مواد لازم برای تهیه قهوه عربی با دله
جهت تهیه قهوه عربی با استفاده از دله به مواد زیر نیاز است:
- دان قهوه عربی: قهوه مورد استفاده در قهوه عربی می‌بایست دارای آسیاب درشت و به صورت نیمه تفت داده شده باشد.
- آب: برای جلوگیری از تغییر طعم قهوه بهتر است از آب تصفیهشده استفاده کنید.
- هل: اصلی‌ترین ادویه برای بخشیدن عطر و طعم خاص به قهوه عربی، هل است.
- زعفران (اختیاری): این مورد را می‌توان برای رنگ و عطر بیشتر اضافه کرد.
- میخک (اختیاری): وجود میخک در ترکیب قهوه عربی به ایجاد طعم قوی‌تر نوشیدنی کمک می‌کند.
- گلاب (اختیاری): استفاده از گلاب در قهوه عربی، می‌تواند عطر منحصر‌به‌فردی به این نوشیدنی ببخشد.
- شکر (اختیاری): این گزینه اغلب انتخاب افرادی است که طعم شیرین قهوه را ترجیح می‌دهند.
مراحل تهیه قهوه عربی با دله
برای تهیه قهوه عربی با دله مراحل زیر را به ترتیب دنبال کنید:
- آماده‌سازی مواد اولیه: ابتدا میزان قهوه آسیاب‌شده و ادویه‌های مورد نیاز را اندازه‌گیری کنید. سپس قوری عربی یا دله را از آب تصفیهشده پر کنید.
- حرارت دادن آب در دله: در این مرحله می‌بایست دله پر از آب را روی شعله ملایم قرار داد و تا نزدیک شدن به نقطه جوش آب صبر کرد(بدون قل‌زدن).
- افزودن قهوه: قهوه‌ای که از قبل آسیاب شده است را با آب درون دله ترکیب کنید و محتویات آن را به آرامی هم بزنید. شعله را کم کنید و به مدت 10 دقیقه به آن زمان دهید تا به‌خوبی دم بکشد.
- افزودن ادویه‌ها: هل آسیاب‌شده که ادویه اصلی قهوه عربی است را به دله اضافه کنید و به آرامی هم بزنید. برای عطردهی و طعم‌دهی بهتر در صورت تمایل می‌توانید به ترکیب حاصل گلاب، زعفران و میخک اضافه کنید.
- صاف کردن قهوه: در این مرحله کافیست قهوه را از یک صافی عبور دهید تا تفاله‌ها کاملا از نوشیدنی جدا شده و قهوه آماده سرو شود.
جدول ارزش غذایی یک فنجان قهوه عربی بدون هیچ گونه ماده افزودنی به صورت زیر است:
| ماده غذایی | مقدار (در هر فنجان) |
| کالری | 2 |
| چربی | 0 گرم |
| کربوهیدرات | 0.3 گرم |
| پروتئین | 0.1 گرم |
| قند | 0 گرم |
نکات تکمیلی در تهیه قهوه عربی با دله
در رابطه با تهیه قهوه عربی با دله، به نکات تکمیلی زیر توجه کنید:
- تفاوت‌های فرهنگی در تهیه قهوه: در عربستان سعودی، برای تهیه قهوه عربی مقادیر بیشتری از هل و زعفران به ترکیب قهوه اضافه می‌شود. مردم کشور عمان، برای تقویت عطر و طعم نوشیدنی از گلاب و میخک استفاده می‌کنند.
- نکات برای طعم بهتر: استفاده از آب تازه و تصفیهشده، تنظیم مقدار هل و زعفران به میزان دلخواه و آسیاب تازه دانه‌های قهوه، به طعم بهتر این نوشیدنی کمک می‌کند.
- نگهداری و تمیز کردن دله: پس از استفاده از دله بلافاصله آن را با آب گرم بشویید. پیشنهاد می‌شود برای شست‌‌وشو دله از مواد شوینده ملایم استفاده شود، چرا که شوینده‌های قوی معمولا طعم قهوه را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
- فوت کوزه‌گری: از جوشیدن قهوه اجتناب کنید؛ به دم‌آوری قهوه مدت زمان کافی اختصاص دهید، زیرا جوشش قهوه موجب تلخ شدن طعم آن می‌شود. همچنین اضافه کردن هل در پایان فرآیند دم آوری، عطر و طعم قهوه را بهبود می‌بخشد.
نحوه سرو قهوه عربی
برای سرو مناسب قهوه عربی به صورت زیر عمل کنید:
- فنجان مناسب را انتخاب کنید. بهتر است از فنجان‌های سنتی عربی که اندازه کوچک دارند و معمولا بدون دسته هستند استفاده کنید.
- دله را در دست گرفته و فنجان‌ها را تا نصفه پر کنید؛ این کار نشان‌دهنده ادب و احترام شما است.
- همراه با قهوه عربی می‌توان شیرینی‌‌های سنتی یا خرما هم سرو کرد.
- برای احترام بیشتر بهتر است ابتدا قهوه را به بزرگ‌ترین یا محترم‌ترین فرد در جمع حاضر تعارف کنید.
پیشنهاد مطالعه: روش‌های سرو قهوه
جمع‌بندی درباره درست کردن قهوه عربی با دله
قهوه عربی، با تاریخچه‌ای غنی و ریشه‌دار در فرهنگ‌های مختلف، به‌ویژه در کشورهای عربی، به عنوان نمادی از مهمان‌نوازی و ارتباطات اجتماعی شناخته می‌شود. این نوشیدنی با عطر و طعم متمایز خود، نه تنها در مجالس و مراسم‌های خاص سرو می‌شود، بلکه به عنوان بخشی از زندگی روزمره مردم عرب هم اهمیت دارد. دله، قهوه‌جوش سنتی عربی، نقش کلیدی در تهیه این قهوه دارد و به عنوان نمادی از فرهنگ و آداب قهوه‌نوشی در کشورهای عربی شناخته می‌شود. استفاده از دله، به این نوشیدنی طعمی خاص و اصالت بیشتری می‌بخشد. با پیروی از این راهنما می‌توانید یک فنجان قهوه عربی اصیل تهیه کنید و از عطر و طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.
